‫غلامی جلیسه: توجه به شکل و ظاهر کتاب هزینه نیست، سرمایه‌گذاری برای ترویج مطالعه است

سه شنبه ۷ مهر ۱۳۹۴ 08:21

غلامی جلیسه: توجه به شکل و ظاهر کتاب هزینه نیست، سرمایه‌گذاری برای ترویج مطالعه است

مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب با بیان این‌که در جشنواره‌هایی که در سال‌های گذشته در حوزه کتاب برگزار شده‌اند، کمتر به موضوع ظاهر و فیزیک کتاب توجه شده است، گفت: توجه به شکل و ظاهر کتاب، هزینه نیست بلکه نوعی سرما‌یه‌گذاری برای ترویج کتابخوانی محسوب می‌شود.

نشست خبری اعلام فراخوان نخستین سالانه هنر طراحی کتاب ایران 6 مهرماه با حضور مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب، افشین داورپناه، معاون فرهنگی مؤسسه خانه کتاب و کامران افشار‌مهاجر، دبیر نخستین سالانه هنر طراحی کتاب ایران در سرای اهل قلم برگزار شد.

مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب در این نشست، اظهار کرد: در طول سال‌های گذشته جشنواره‌های متعددی در حوزه کتاب برگزار شده و می‌شود. اتفاقات خوبی چه به صورت دولتی و چه به صورت خصوصی در قالب جشنواره در حوزه کتاب صورت گرفته که خانه کتاب متولی برخی از این جشنواره‌ها مانند جایزه کتاب سال، جایزه جهانی کتاب سال، جایزه پروین اعتصامی، جایزه جلال آل‌احمد و جایزه کتاب فصل بوده است.

وی ادامه داد: در سال گذشته مؤسسه خانه کتاب با تفویض برخی از این جوایز و بررسی دوباره جایزه کتاب سال تصمیم گرفت به خلاءهای حوزه کتاب از نگاه جشنواره‌ای اهتمام داشته باشد؛ در نهایت به این نتیجه رسید که یکی از حوزه‌هایی که شاید کمتر در این عرصه پرداخته شده، بحث ظاهر و فیزیک کتاب است.

مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب در ادامه سخنانش، گفت: بخش اعظم جشنواره‌ها مانند جشنواره کتاب سال دانشجویی، جشنواره کتاب سال حوزه، جشنواره فارابی و جشنواره کتاب سال عمدتاً به محتوای کتاب می‌پردازند و در نتیجه امتیاز ناچیزی به مسائل مربوط به فیزیک و ظاهر کتاب اختصاص می‌یابد. این در حالی است که ما معتقدیم شکل و ظاهر کتاب نقش مهمی در اقتصاد نشر و توسعه کتاب و کتابخوانی دارد.

غلامی جلیسه اظهار کرد: توجه به ظاهر کتاب یک اصل است که در دنیا به آن پرداخته می‌شود. البته مسائل دیگری مانند نوع فونت، قطع کتاب و نوع کاغذ در بهتر خوانده شدن کتاب و ترویج مطالعه نیز تاثیر دارند. بنابراین، در سال گذشته به این نتیجه رسیدیم که باید توجه ناشران، مؤلفان و مخاطبان کتاب را به شکل و ظاهر کتاب بیش از پیش جلب کنیم. چرا که معتقدیم این موضوع نه تنها هزینه نیست بلکه نوعی سرمایه‌گذاری برای بالارفتن شمارگان کتاب، ترویج کتاب و کتابخوانی و اقتصاد نشر است.

وی عنوان کرد: به همین منظور، کارگروه اولیه در خانه کتاب شکل گرفت و آیین‌نامه‌ برای این سالانه تدوین شد. سال گذشته هیأت امنای خانه کتاب مصوب کردند که در سال جاری این سالانه برگزار شود. طی چند جلسه با همکاری اتحادیه‌های مختلف و استادان برجسته شورای سیاستگذاری این سالانه برگزار شد و آیین‌نامه، مورد بحث و ارزیابی قرار گرفت.

مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب با بیان این‌که نخستین دوره این سالانه در هفته کتاب برگزار خواهد شد، توضیح داد: این سالانه، هم برای ناشرانی که سال‌هاست در این حوزه فعالیت می‌کنند، ایجاد انگیزه می‌کند و هم فرصتی برای گرافیست‌ها و طراح‌های کتاب به وجود می‌آید تا آثارشان دیده شود. مؤسسه خانه کتاب تصمیم دارد در امتداد این سالانه استانداردهای مطلوب برای شکل و ظاهر کتاب ارائه دهد.

بخش دیگر این مراسم به سخنرانی افشین داورپناه، معاون فرهنگی مؤسسه خانه کتاب اختصاص یافت. وی با بیان این‌که آیین افتتاحیه نخستین سالانه هنر طراحی کتاب ایران در هفته کتاب برگزار خواهد شد، اظهار کرد: آثار برگزیده این سالانه در نمایشگاهی به مدت یک هفته به نمایش گذاشته خواهد شد.

داورپناه با بیان این‌که کوشش می‌شود در نخستین سال برپایی این سالانه بنیان‌های خوبی برای دوره‌های بعدی آن فراهم شود، گفت: مجموعه نشر یک مجموعه در هم تنیده و پیچیده‌ است؛ اگر این مجموعه را بررسی کنیم، متوجه می‌‌شویم که شاید بعد از پایین بودن فروش کتاب، موضوع طراحی ـ از طراحی جلد کتاب گرفته تا فونت کتاب ـ مطرح است.

معاون فرهنگی مؤسسه خانه کتاب ادامه داد: وقتی به کتاب به منزله یک شی نگاه شود صرفاً با هدف فروش بیشتر در بازار، منتشر می‌شود. در این صورت از هدف اصلی انتشار کتاب دور می‌شویم به همین دلیل است که در بازار کتاب شاهد تعداد زیادی کتاب‌های دکوری و لوکس هستیم؛ در این کتاب‌ها نوعی بزک اغلب برای فروش بیشتر مطرح است که متأسفانه برخی ناشران به این سمت حرکت کرده‌اند.

وی ادامه داد: معضل دیگری که در حوزه کتاب وجود دارد این است که برخی ناشران فقط به انتشار کتاب توجه دارند؛ به عبارت دیگر به طراحی و نوع فونت در کتاب توجهی صورت نمی‌گیرد. در بررسی‌هایی که در بخش عمده کتاب صورت گرفته متوجه شدیم که اغلب آنها با فونت مناسب چاپ نشده‌اند. امیدواریم این سالانه بتواند زمینه را برای طرح مسایل مربوط به طراحی کتاب با هدف ترغیب مخاطبان برای مطالعه فراهم کند.

داورپناه مهلت ارسال آثار به دبیرخانه این سالانه را 25 مهرماه اعلام کرد و گفت: ممکن است این مهلت به صلاحدید دبیر یا هیأت داوران به مدت یک هفته دیگر تمدید شود.

کامران افشارمهاجر، دبیر سالانه از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی اظهار کرد: تاکنون جشنواره‌های مربوط به تألیف کتاب که متن کتاب را ارزیابی می‌کنند، برگزار شده است. سالانه هنر طراحی کتاب ایران نخستین گامی است که درباره ظاهر و فیزیک کتاب برگزار می‌شود.

وی با بیان این‌که ظاهر کتاب با لوکس بودن کتاب تفاوت زیادی دارد، گفت: در این سالانه به منطق طراحی کتاب توجه شده است؛ به عبارت دیگر وقتی کتابی در رابطه با مخاطب ویژه‌ای چاپ می‌شود، باید حروفی که در آن استفاده می‌شود با فونت مناسب و سازگار با حوزه مربوطه به کار رود.

افشارمهاجر با بیان این‌که در سالانه هنر طراحی کتاب ایران منطق تولید کتاب با معیارهای جهانی مورد توجه است، گفت: از دیگر نکات مطرح در این سالانه، تصاویر کتاب به‌ویژه تصاویر به کار رفته در کتاب‌های کودک و نوجوان است. در کتاب‌های بزرگسال نیز تصویرسازی علمی مورد توجه است.

وی ادامه داد: اگر این سالانه استمرار داشته باشد سبب خواهد شد کیفیت تولید کتاب در ایران ارتقا یابد. همچنین باعث می‌شود خوانندگان به مواردی که تاکنون توجه نمی‌کردند توجه کنند؛ همین امر باعث ارتقای دانش عمومی مردم می‌شود.